Wreszcie da się odczuć ciepłe wieczory, krótsze noce i dłuższe dnie, w których aż miło wyjść na dwór i nawet zwyczajnie pospacerować bez celu. W niektórych krajach początek lata jest powodem do świętowania i dziś chciałabym zamienić o tym kilka słów. W tym roku wszelkie imprezy zostały odwołane, ale może warto zaczerpnąć inspiracji na kolejny czerwiec? Zapraszam do opowieści o tym jak celebrować nadejście lata w Hiszpanii i Portugalii. 🙂
Tradycje, o których opowiem niżej, mają swoje korzenie w starodawnych wierzeniach i obrzędach pogańskich, odprawianych w dniu przesilenia letniego. Noc świętojańska to wigilia narodzin proroka Jana Chrzciciela i dzień, w którym ludzie świętowali powrót słońca i chcieli zostawić w ciemności za sobą wszystko, co złe. Niektóre rytuały przetrwały do dziś i zostały zasymilowane z obrzędami chrześcijańskimi, są jednak bardzo zróżnicowane i zależne od regionu/kraju.
Portugalia
Najhuczniejsza celebracja z ponad 700-letnią tradycją odbywa się 23.06 w Porto za sprawą Festa de São João do Porto. Świętowanie rozpoczyna się dość wcześnie jak na Południowców, bo już około godziny 18.00 w gronie przyjaciół lub rodziny. Portugalczycy jedzą wspólną obiadokolację, na której nie może zabraknąć charakterystycznych potraw z północy Portugalii: grilowanych sardynek, grilowanej papryki, caldo verde (zupy jarzynowej z zielonych warzyw) i sałatki z pomidorów.
Do dań podaje się wino czerwone lub piwo Super Bock (jest jeszcze piwo Sagres, ale ono pochodzi z Lizbony, więc z wiadomych powodów nie powinno się go pić w Porto).
Jeśli ktoś wybiera się w tym dniu do restauracji, należy zarezerwować sobie wcześniej miejsce. Najpopularniejsze knajpki będą bowiem tego dnia pękać w szwach i pozostanie nam tylko street food, ale spokojnie, w każdym zakątku da się kupić grillowane sardynki, to kluczowy element całej imprezy, a ich zapach unosi się gęsto w powietrzu.
Punktem strategicznym, na którym najlepiej jest się znaleźć jeśli chcemy oglądać pokazy fajerwerków jest oczywiście most D. Luís i Ribeira, warto zająć tam dobre miejsce nawet godzinę przed pokazami, które zaczną się o północy. Oprócz fajerwerków w powietrze wylecą też lampiony, które rozświetlą niebo i stworzą cudowny klimat!
Oczywiście, huczna zabawa byłaby niczym bez muzyki, dlatego przez całą noc w różnych strefach miasta odbywają się koncerty. Jedna ze scen mieści się np. przy głównej alei Porto Avenida dos Aliados. To świetna okazja by poznać bliżej portugalsko-brazylijskie klimaty muzyczne. 🙂
Śmiesznym zwyczajem jest to, że każdy uczestnik zabawy powinien mieć przygotowany plastikowy młotek. Po pokazie fajerwerków zaczyna się ogromna uliczna zabawa i nie należy się obrażać, gdy ktoś trafi nas takim młotkiem w głowę. Jest to uznawane za zaczepkę i chęć rozpoczęcia konwersacji, ot taka metoda do integracji tłumów, nikt nie może czuć się tej nocy samotny. 😉
Najwytrwalsi uczestnicy zabawy maszerują około 9 km od centrum Porto, po plaże w Matosinhos, aby nocą zażyć orzeźwiającej kąpieli w oceanie. Jest to jednak zakończenie dla odważnych i odpornych na zimną temperaturę tamtejszych wód. 😀
Hiszpania
W Hiszpanii największe tłumy w Noc Świętojańską przyciąga Alicante (oficjalna nazwa wydarzenia: Fogueres de Sant Joan). Świętowanie odbywa się też w innych miejscowościach, mających dostęp do plaż, ponieważ to tam toczy się nocne życie i rozpalane są uroczyste ogniska. Kulinarnie, święta są zbliżone, jada się tutaj również grillowane sardynki i inne owoce morza.
Oficjalny początek zabaw w Alicante to rozmieszczanie wielkich kartonowych postaci, między innymi celebrytów i polityków (ten etap nazywany jest plantà). Każda dzielnica miasta wystawia swoją figurę, na ulicach znaleźć ich można finalnie prawie 100. Cieszą oko turystów i mieszkańców przez cztery dni, aby później zostać spalonymi. W poniższym filmiku wizualizacja całego zajścia. 😉
Na ulicach przez kilka dni przed 23 czerwca panuje istne szaleństwo, podczas pochodów grają lokalne zespoły, maszerują gigantyczne kukły, a na przydrożnych stoiskach można spróbować typowych dań z tego regionu Hiszpanii. Hiszpanie spotykają się ze znajomymi i swoimi rodzinami, jedzą, piją i bawią się na ulicach. Wieczór zwieńcza oczywiście pokaz fajerwerków.
Nieco bardziej na południe, w Maladze, też przygotowuje się figury z drewna i papieru, ale na mniejszą skalę. Nazywane są one tutaj Júas i tak jak w Alicante, przedstawiają osoby z show-biznesu, czy polityków, którzy nieszczególnie spisali się w swoich rolach. 😉
Na plażach Malagi ludzie mają w zwyczaju skakanie przez ogniska, co wedle wierzeń ma oczyścić ich ciało i duszę. Kolejną praktyką jest wskakiwanie później do morza, z taką samą intencją. Istnieje też wierzenie mówiące, że należy obmyć trzykrotnie w wodzie morskiej twarz i stopy, co zapewni możliwość spełnienia się trzech życzeń w ciągu reszty roku. Jest też alternatywa dla osób, które nie chcą wylądować w wodzie: życzenia można zapisać na kartkach i wrzucić do wielkiego ogniska, na którym palone są o północy Júas.
Jeśli chodzi o inne hiszpańskie miasta, celebracje podobne do tych z Malagi mają miejsce też w innych częściach kraju, np. w A Coruñii, Barcelonie, czy Kadyksie. Przed wyjazdem warto przejrzeć strony internetowe tych miast w poszukiwaniu ciekawych wydarzeń dotyczących nadejścia lata.
Jak widzimy, tradycje bywają różne, ale mają wspólny element. Podczas nocy świętojańskiej zawsze obecne są symbole wody i ognia. W krajach południowych jest to kolejny pretekst do dobrej zabawy i celebrowania życia, a także niesamowita okazja do przyciągnięcia turystów w tamtejsze strony. 🙂
Zatem, kto jedzie próbować sardynek i kąpać się w morzu?
